Unconventional wisdom 5: Veelmannerij als oplossing voor het bevolkingsvraagstuk
In 2050 zal de wereld ruim 9 miljard mensen tellen tegen 6,9 miljard nu. Het leeuwendeel van de 70 miljoen mensen die er elk jaar bijkomen (211.000 per dag), wordt geboren in landen waar de natuurlijke systemen al in het ongerede zijn geraakt, waar mensen moeten zien rond te komen van één euro per dag, waar het eten niet te eten is en het water niet te drinken. Al die mensen willen maar één ding: net zoveel consumeren als de big spenders in de VS en Europa, waardoor nog meer olie, gas, kolen en andere mineralen worden verbruikt. Als we er niet in slagen om op korte termijn een transformatie in gang te zetten van onszelf en onze verkwistende cultuur naar een meer duurzame ontwikkeling, dan gaan we regelrecht af op de afgrond.
In de eerste drie alinea’s van dit verhaal staan de vier noodzakelijke veranderingen om te komen tot duurzame ontwikkeling die in 1969 al werden gesignaleerd door de Amerikaanse schrijver/dichter Gary Snyder: de bevolking, vervuiling, consumptie en transformatie. Snyder heeft de vier veranderingen onderbouwd met argumenten en ervaringen. ‘Er zijn te veel mensen,’ schrijft hij en dat probleem wordt snel erger. Het is niet alleen rampzalig voor de mensheid zelf, maar voor alle levende wezens. Het doel zou volgens Snyder moeten zijn: de helft van de toenmalige (1969) wereldbevolking. En hij oppert een aantal acties, zoals: het legaliseren van abortus, het aanmoedigen tot sterilisatie, adoptie en het uitproberen van andere sociale structuren en huwelijksvormen, zoals groepshuwelijken en polyandrous marriage, ofwel ‘veelmannerij’. Snyder pleit ervoor dat vrouwen er tegelijkertijd meerdere mannen op na houden. Dat verschaft meerdere mensen een familieleven met een beperkt aantal kinderen. Je hoeft volgens Snyder niet per se allemaal eigen kinderen te hebben om toch de basale menselijke ervaring op te doen van het opvoeden van kinderen.
Verderop pleit Snyder voor gedragsverandering en een andere cultuur. Als mensen op Aarde willen blijven, schrijft hij, dan moeten ze de vijf millennia durende urbaniserings- en beschavingstraditie transformeren in een nieuwe ecologische, zintuiglijke, harmony-oriented, wildminded, wetenschappelijk-spirituele cultuur. Een volle mond voor ecolutie. Wat ruim veertig jaar geleden al door deze vertegenwoordiger van de beat generation werd geopperd, vindt momenteel in bredere kring aanhang. Nieuwe leefvormen, zoals groepswonen, worden beschouwd als bijdragen aan een meer duurzame ontwikkeling. Veelmannerij is echter nog taboe. Wil die een kans maken, dan zal eerst het veelkoppige, natuurlijke monster van de jaloezie moeten worden bedwongen.